مفهوم ارائه چیست؟

مفهوم ارائه در لغت به معنای نمودن، نشان دادن و نمایش دادن آمده است. این کلمه در زبان فارسی به صورت ارائه کردن و ارائه دادن به کار می‌رود. وقتی که موضوعی (اندیشه‌ای، احساسی) را به فرد یا افرادی ارائه می‌کنید، در واقع می‌خواهید آن را از ذهن و یا احساس خود به ذهن و احساس دیگری منتقل کنید.

روشن است که هر موضوعی، مجموعه‌ای از اطلاعات (آگاهی، خبر) را در خود دارد و چنانچه به درستی منتقل و دریافت شود، معمولاً سبب افزایش میزان شناخت دریافت کننده از جهان محسوس و یا نامحسوس می‌شود و  اصطلاحا می‌گویند “فضای شناخت” مخاطب گسترش می پذیرد.

بنابراین می‌توان گفت که ارائه موضوعی، یعنی انتقال اطلاعات درباره موضوع و از این دیدگاه همسایگی معنایی با مفهوم ارتباط دارد.

ارائه به عنوان انتقال اطلاعات، سیستم خاص خود را دارد. این سیستم در طبیعت و در جامعه انسانی همیشه وجود داشته است (حتی در گونه ابتدایی‌اش پیش از آغاز مدنیت انسان).

فراروند ارائه چیست؟

فراروند ارائه، یک فرآیند مرکب است، تشکیل شده از تعدادی فراروند که هر یک از نگاهی دقیق، می‌تواند از فراروندهای دیگر تشکیل شود. این فرروندها عبارتند از: فراروند پیام اندیشی، فراروند پیام سازی، فراروند پیام پیرایی، فراروند پیام فرستی، فراروند پیام گیری، فراروند تحلیل آنالیز پیام، فراروند درک.

روشن است که چهار فراروند نخست توسط ارائه کننده و سه فراروند دیگر توسط مخاطب انجام می‌شود. اگر هر یک از این فراروندها به درستی انجام نشود، فراروند ارائه مخدوش می‌شود و ارائه کننده به هدفش نمی‌رسد. و نیز بدیهی است که در سیستم ارائه، هدف، صرفاً پیام فرستی نیست، بلکه پیام نهایتاً باید به درستی و به تمامی درک و یا حس شود تا ارائه کامل گردد.

اما این گفته ارائه نوعی “انتقال اطلاعات” است، نباید این شبهه را به ویژه نزد اهل دانش و فن ایجاد کند که صرفا یک “دانش” یا یک “فن” است. ارائه هم “دانش” است، هم “فن” و هم “هنر” و برای انجام ارائه مطلوب، هم “دانشوری” لازم است، هم “فن دانی” و هم “هنرمندی”. به بیان دیگر اگر دانش، فن و هنر را از جمله عناصر مجموعه فرهنگ بشری در معنای گسترده اش بدانید در این صورت می‌توان گفت که برای  انجام یک ارائه مطلوب و موثر، فرهنگمندی لازم است یعنی داشتن عناصر مهم از مجموعه فرهنگ بشری.

در عصر حاضر، یعنی عصری که دیگر “انقلاب اطلاعات” هم پشت سرگذاشته شده است، و شاید بتوان آن را “عصر ارتباطات جهانی” نامید، هر انسانی باید مهارت ارائه را کسب کند و سطح آن را در خود به طور پویا ارتقاء دهد تا “اهلیت” کار را به طور نسبی بدست آورد. برای این منظور باید از جمله کانال خود را به عنوان ارائه کننده و نیز به عنوان مخاطب دائما تقویت کند و “جان” ، “جسم”، “روان” و “احساس” خود را آماده‌تر سازد.

بدیهی است که با امکانات فراگیری رایج کنونی، که عمدتاً همان آموزش کم فرصت است، آموختگی موثر و حتی نسبتاً مطلوب عاید نمی‌شود. سال‌ها ممارست و تجربه در این راه لازم است تا مهارت ارائه کسب شود. از این  رو نباید تصور این که با حضور در یک “کلاس درس ارائه” و مطالعه اوراقی در این باره، منظور حاصل می‌شود.

در مقاله بعد انواع ارائه از نظر نوع رسانه را مورد بررسی قرار خواهیم داد.