ارائه کننده در ارائه

در مقاله قبل با انواع ارائه از نظر نوع رسانه آشنا شدیم حال قصد داریم که در این مقاله با ارائه کننده و مخاطب در سیستم ارائه آشنا شویم. ارائه کننده عامل اصلی در سیستم ارائه است. همین عامل است که چهار فراروند پیام اندیشی، پیام سازی، پیام پیرایی و پیام فرستی را انجام می‌دهد. آنچه که نهایتاً به مخاطب می‌رسد، حاصل عملکرد کانال ارائه دهنده است. بنابراین کمیت و کیفیت پیام، مستقیماً تحت تاثیر همین کانال است. ارائه کننده باید داری مجموعه خصوصیات شخصی و شخصیتی باشد.

این خصوصیات صرف نظر از جزئیات و ظرایف، به طور کلی عبارتند از:

آمادگی روحی و جسمی، تسلط داشتن بر موضوع ارائه، داشتن آشنایی با موضوعات همسایه با موضوع ارائه، انگیزه و هدف درست، داشتن شناخت از وضع مخاطب از نظر سن، میزان دانسته‌ها، باورهای فرهنگی، وضع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، جنسیت، خواسته‌های مخاطب از ارائه، علاقه‌ها، انگیزه‌ها، داشتن مهارت بکارگیری صحیح رسانه ارائه، داشتن مهارت انجام درست و کامل چهار فراروند پیام اندیشی، پیام سازی، پیام پیرایی و پیام فرستی، اهمیت قائل شدن برای مخاطب، صادق و امین بودن در ارائه، دقیق بودن، داشتن شناخت از محیط طبیعی و اجتماعی ارائه، نداشتن تعصب بیجا.

وجود این خصوصیات در ارائه کننده سبب می‌شود تا تاثیرات منفی ناشی از این عامل مهم به حداقل برسد و به علاوه به ارائه کننده امکان می‌دهد تا ارائه را بهتر کنترل کمی و کیفی کند.

توجه داشته باشید که شناخت از مخاطب وقتی که هدف اصلی ارائه، به ویژه مجاب کردن مخاطب است و یا با هدف آموزش انجام می‌شود، نقش بسیار اساسی در کنترل کمی و کیفی دارد. ارائه کننده با داشتن این شناخت، پاسخ پرسش‌های زیر را روشن‌تر و کامل تر بدست می‌آورد:

مخاطب چه می‌داند؟، چه می‌خواهد بداند؟، چه نیاز دارد بداند؟، چه نیاز ندارد بداند؟، چگونه می‌خواهد بداند؟، به چه میزان می‌خواهد بداند؟، از چه باید به او گفت و از چه نباید گفت؟

بنابراین همیشه لازم است که ارائه کننده در مورد مخاطب شناخت کافی داشته باشد.

مخاطب در ارائه

مخاطب دومین عامل مهم در سیستم ارائه است. این عامل باید فراروندهای پیام گیری، تحلیل پیام و درک و یا حس پیام را انجام دهد. آنچه که مخاطب از پیام ارائه کننده در می‌یابد، حاصل عملکرد کانال اوست و در نتیجه کمیت و کیفیت پیام، تحت تاثیر این کانال مهم نیز هست.

مخاطب ارائه، در مقایسه با وضع ارائه کننده نسبت به موضوع ارائه می‌تواند در یکی از سه وضع باشد: زیرسطح، همسطح، فراسطح. اما وضع مخاطب هرچه باشد باید مجموعه ای از خصوصیات شخصی – شخصیتی را حائز باشد. گذشته از جزئیات، خصوصیات مهمتر عبارتند از:

داشتنی آمادگی روحی – جسمی، داشتن حداقل دانش اولیه لازم، داشتن ملزومات پیامگیری، تحلیل پیام و درک و یا حس پیام (این ملزومات در طیفی از اندیشه‌ای تا فیزیکی جای دارند)، درک اهمیت ارائه، داشتن دقت و صبر و در عین حال شوق در پیامگیری و نیز تحلیل پیام و درک و یا حس پیام، داشتن شناخت از ارائه کننده (که طبعاً نسبی است و معمولاً به طور غیر مستقیم حاصل می‌شود)، داشتن انگیزه و هدف درست، نداشتن تعصب بیجا.

وجود این خصوصیات در مخاطب سبب می‌شود تا تاثیرات منفی ناشی از این عامل به حداقل برسد و ارائه موثرتر و مطلوب‌تری انجام شود.